Η αλόη είναι το αρχαιότερο φυτό που μελέτησε ο άνθρωπος, καθώς και το πιο χρησιμοποιημένο στην θεραπευτική διαχρονικά.
Πρόκειται για ένα σημαντικό βότανο που ανήκει στην οικογένεια Liliaceae. Είναι αυτοφυές στην Αφρική και στην Μεσόγειο.
Συναντάται στην Κύπρο, στις Κανάριες Νήσους, στην Σικελία και στην Ινδία. Η χρήση της ξεκινάει πριν το 2000π.Χ. Οι αρχαίοι Έλληνες θεωρούσαν την Αλόη ως ελιξήριο νεότητας και πανάκεια, οι Αιγύπτιοι φυτό της αθανασίας, οι Ρώσοι ελιξήριο μακροζωΐας.
Σύμφωνα με τους μύθους το χρησιμοποιούσε η Κλεοπάτρα για καλλωπισμό καθώς επίσης υπήρξε χρήση του για την περιποίηση του λειψάνου του Χριστού.
Η «Αλόη η Γνήσια» («Aloe Vera») είναι το πιο δημοφιλές βότανο. Περισσότερα από διακόσια δραστικά συστατικά φαρμακευτικής σημασίας έχουν απομονωθεί από την εσωτερική του γέλη (gel).
Η Αλόη έχει την φήμη ως «η πρωταθλήτρια ανάμεσα στα φαρμακευτικά φυτά» καθώς και ως η πιο υγιεινή τροφή του 21ου αιώνα.
Η «Aloe Vera» είναι ένα εύχυμο φυτό ποώδες που φτάνει τα 60 εώς 100 εκατοστά σε ύψος είναι μέλος της οικογένειας των κρίνων, και από πολλούς θεωρείται κάκτος και αποτελείται κατά 96% από νερό.
ΣΥΣΤΑΣΗ
Η αλόη περιέχει σύμπλεγμα φυτοχημικών συστατικών. Τα κυριότερα είναι: ανθρακινόνες, ανόργανα στοιχεία, ένζυμα, βιταμίνες, απαραίτητα αμινοξέα, υδατάνθρακες, λιπαρά οξέα κ.ά. Οι ουσίες στις οποίες αποδίδονται θεραπευτικές δράσεις είναι οι ανθρακινόνες.
ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ - ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ - ΔΡΑΣΕΙΣ
- ΕΠΟΥΛΩΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ: Τα συστατικά της αλόης αλληλεπιδρούν με τους υποδοχείς των αυξητικών παραγόντων στους ινοβλάστες διεγείροντας την δράση τους και τον πολλαπλασιασμό τους, κάτι τέτοιο οδηγεί στην βιοσύνθεση του κολλαγόνου είτε στην τοπική εφαρμογή, είτε στην από του στόματος χρήση αλόης. Επίσης όχι μόνο αυξάνεται η παραγωγή κολλαγόνου αλλά αλλάζει και η σύνθεσή του (περισσότερο τύπου III). Επιπλέον αναφέρθηκε και αύξηση της σύνθεσης του υαλουρονικού οξέος.
- ΔΡΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ: Έχει αναφερθεί η προστατευτική δράση της αλόης ενάντια στην ακτινοβολία στο δέρμα. Η χορήγηση γέλης Αλόης παρέχει μια αντιοξειδωτική πρωτεΐνη την metallothionien που αναπλάθει το δέρμα εξουδετερώνοντας τις ελεύθερες ρίζες.
- ΑΝΤΙΦΛΕΓΜΟΝΩΔΗΣ ΔΡΑΣΗ: Η Αλόη αναστέλει την δράση του ενζύμου κυκλοξυγενάσης που παράγει τους βιοχημικούς μεσολαβητές της φλεγμονής όπως οι προσταγλαδίνες.
- ΔΡΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ: Η Αλόη εμποδίζει την απελευθέρωση της ισταμίνης και των λευκοτριενιών από τα μαστοκύτταρα.
- ΚΑΘΑΡΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ: Η Αλόη αυξάνει το εντερικό περιεχόμενο σε νερό διεγείροντας την εντερική κινητικότητα (περίσταλση).
- ΑΝΤΙΙΚΗ ΔΡΑΣΗ: Οι ανθρακινόνες και ειδικά η αλοΐνη απενεργοποιεί ιούς όπως herpes simplex, varicella zoster, influenza σε μελέτες in vitro.
- ΕΝΥΔΑΝΤΙΚΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΓΗΡΑΝΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ: Η Αλόη βοηθάει στην ενυδάτωση του δέρματος. Διεγείρει τους ινοβλάστες να παράγουν ίνες κολλαγόνου και ελαστίνης κάνοντας το δέρμα πιο ελαστικό με λιγότερες ρυτίδες. Αυξάνει την συνοχή των επιφανειακών κυττάρων του δέρματος κάνοντας το πιο απαλό. Τέλος έχει δράση κατά της ακμής.
- ΑΝΤΙΣΗΠΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ: Εξουδετερώνει διάφορα βακτήρια, μήκυτες και ιούς.
- ΑΝΤΙΔΙΑΒΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΚΗ ΔΡΑΣΗ: Αρκετές ενδείξεις υπάρχουν για την Αλόη ότι ρυθμίζει την υπεργλυκαιμία και ότι βελτιώνει το λιπιδαιμικό προφίλ. Οι φυτοστερόλες που περιέχει μειώνουν την χοληστερίνη και την LDL (Moghalasian and Froklich, 1999).
- ΔΡΑΣΗ ΣΤΟ ΣΤΡΕΣ: Ο χυμός Αλόης βοηθάει στο να μειώσει τις κυτταρικές βλάβες κατά την διάρκεια του στρες και ελαχιστοποιεί τις βιοχημικές και φυσιολογικές αλλαγές στο σώμα.
- ΑΠΟΤΟΞΙΝΩΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ: Προτείνεται ως συμπληρωματική αγωγή σε θεραπεία με ανηβιοτικά, αντιφλεγμονώδη και άλλα φάρμακα.
ΟΦΕΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ
- Βοηθάει την πέψη: Πίνοντας χυμό Αλόης το σώμα βοηθιέται με φυσικό τρόπο να καθαρίσει το πεπτικό σύστημα, να αντιμετωπίσει την δυσκοιλιότητα καθώς και να αντιμετωπίσει την διάρροια. Κατά συνέπεια ομαλοποιεί την γαστρεντερική λειτουργία.
- Αυξάνει τα επίπεδα ενέργειας: Βοηθάει στην τόνωση του οργανισμού και στην δημιουργία αισθήματος ευεξίας και πληρότητας.
- Χτίζει την άμυνά μας: Η Αλόη διεγείρει το ανοσοποιητικό σύστημα και μας κάνει πιο ανθεκτικούς.
- Αποτοξινώνει: Το άγχος της σύγχρονης ζωής καθώς και η κακή ποιότητα της τροφής είναι επιβαρυντικά για τον ανθρώπινο οργανισμό, ο οποίος χρειάζεταιαποτοξίνωση. Η Αλόη με το κοκτέιλ βιταμινών, μετάλλων, ιχνοστοιχείων και φυτοχημικών ουσιών που περιέχει επιτρέπει την αποτοξίνωση του οργανισμού.
- Μειώνει την φλεγμονή: Αυξάνει την ελαστικότητα των αρθρώσεων και επιτρέπει την αναγέννηση των κυττάρων του σώματος.
ΑΝΕΠΙΘΥΜΗΤΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ - ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ
Σε κλινικές μελέτες δεν παρατηρήθηκαν σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες. Σε μερικές περιπτώσεις αναφέρθηκαν αντιδράσεις υπερευαισθησίας και αλλεργίας.
Η αλόη δεν πρέπει να χρησιμοποιείται κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης καθώς και σε περιπτώσεις όπου υπάρχει χρόνια νεφρική και καρδιαγγειακή νόσος.
Όσον αφορά στις αλληλεπιδράσεις θέλει προσοχή τους ανθρώπους που παίρνουν αντιδιαβητικά φάρμακα.
Επίσης στους ανθρώπους που κάνουν αγωγή με κορτιζονούχες κρέμες μπορεί να αυξήσει την απορρόφησή τους από το δέρμα.
Τα τελευταία χρόνια υπάρχει ένα αυξημένο ενδιαφέρον για τις φυτοφαρμακευτικές ουσίες σε όλο τον κόσμο.
Η Αλόη η γνήσια αντιπροσωπεύει ένα θαυματουργό φυτό με πολλές ευεργετικές δράσες.
Συνήθως χρησιμοποιείται ως γέλη εξωτερικής χρήσης καθώς και ως πόσιμη γέλη. Αυτό που πρέπει να προσέχει ο καταναλωτής είναι ότι τα προϊόντα αλόης πρέπει να είναι ελεγμένα και να ικανοποιούν την πιστοποίηση IASC (International Aloe Science Council).
Χρήστος Χαλίτσιος
Φαρμακοποιός
Μέλος του Φ.Σ. Κιλκίς