Γνωμοδότηση του νομικού συμβούλου του ΠΦΣ Κου Ηλία Δημητρέλλου, σχετικά με την προβολή και διαφήμιση προϊόντων από τα φαρμακεία, μετά από ερώτημα του Φαρμακευτικού Συλλόγου Σερρών.
Αριθμ. Πρωτ.: 1864 Αθήνα, 25/5/2015
Προς τον Φαρμακευτικό Σύλλογο Σερρών
Κοινοποίηση : Φαρμακευτικοί Σύλλογοι της Χώρας
Θέμα: «Απάντηση στο υπ’ αριθμόν πρωτοκόλλου 61/14.4.2015 έγγραφο του Φ.Σ. Σερρών»
Επί του υπ’ αριθμόν πρωτοκόλλου 61/14.4.2015 εγγράφου του Συλλόγου σας (αρ. πρωτοκόλλου ΠΦΣ 1459/17.4.2015), επαγόμεθα τα κάτωθι:
Η παρ. 1 του άρθρου 43 του Ν. 5607/1932 ορίζει ότι «1. Απαγορεύεται η διαφήμησις εκ μέρους φαρμακείων δια την ποιότητα και την τιμήν των εν αυτοίς πωλουμένων φαρμάκων. Απαγορεύεται ωσαύτως η αναγραφή επί της επιγραφής και των προθηκών των φαρμακείων, φαρμακεμπορείων και φαρμακαποθηκών πάσης ετέρας λέξεως πλην του ονοματεπωνύμου του αδειούχου φαρμακοποιού, φαρμακεμπόρου ή φαρμακαποθηκαρίου και της λέξεως "φαρμακείον" δια τα φαρμακεία, "φαρμακεμπορείον" δια τα φαρμακεμπορεία και "φαρμακαποθήκη" δια τας φαρμακαποθήκας.»
Σύμφωνα δε με το άρθρο 25 παρ. 1 του Κώδικα της Ελληνικής Φαρμακευτικής Δεοντολογίας ορίζεται ότι:
«Α. Απαγορεύεται ρητώς, η δια των μέσων μαζικής και επικοινωνίας ή με άλλο μέσο διαφήμιση των φαρμάκων ή φαρμακευτικών ιδιοσκευασμάτων, η προβολή για την προσέλκυση πελατείας διαφημιστικών μηνυμάτων που αντιτίθενται στους νόμους και στις διατάξεις του παρόντος Κώδικα Φαρμακευτικής Δεοντολογίας.
Β. Η προβολή και διαφήμιση δραστηριοτήτων που αναπτύσσει το φαρμακείο, με την δημιουργία ειδικών τμημάτων και Καλλυντικών και κυρίως διαιτητικών, ορθοπεδικών ειδών, προϊόντων υγιεινής και υγιεινής διατροφής που χαρακτηρίζονται γενικά παραφαρμακευτικές δραστηριότητες και συνιστούν τομείς ιδιαίτερης εξειδίκευσης του φαρμακοποιού δεν συνιστά αντιδεοντολογική συμπεριφορά, εφ’ όσον δεν αναφέρεται και στις καθαρώς φαρμακευτικές υπηρεσίες που παρέχει το φαρμακείο.
Επίσης η παροχή υγειονομικών υπηρεσιών προς το κοινό από τον ίδιο τον φαρμακοποιό, εφ’ όσον αυτός έχει εξειδίκευση σε κάποιον τομέα της Υγείας και η διαφήμιση της παροχής αυτών των υπηρεσιών δεν συνιστά αντιδεοντολογική συμπεριφορά.»
Επίσης στο άρθρο 22 ορίζεται ότι οι φαρμακοποιοί οφείλουν να αποφεύγουν την προσέλκυση πελατείας με ενέργειες και μέσα αντίθετα στην αξιοπρέπεια του ανθρώπου και του φαρμακοποιού επιστήμονος και λειτουργού της δημόσιας υγείας (χορήγηση δώρων ή άλλων ανταλλαγμάτων).
Κατόπιν των ανωτέρω καθίσταται απολύτως σαφές ότι απαγορεύεται ρητώς η προβολή για την προσέλκυση πελατείας διαφημιστικών μηνυμάτων που αντιτίθενται στους νόμους και στις διατάξεις του Κώδικα. Η διαφήμιση των καθαρώς φαρμακευτικών υπηρεσιών που παρέχει το φαρμακείο δύναται να προκαλέσει να αθέμιτο ανταγωνισμό μεταξύ των φαρμακοποιών με κίνδυνο της δημόσιας υγείας, για το λόγο δε αυτό απαγορεύεται η διαφήμιση στους φαρμακοποιούς επί σκοπώ προσέλκυσης πελατείας.
Τα φαρμακεία, βασικός πυλώνας προστασίας της Δημόσιας Υγείας, έχουν διττή ιδιότητα, ήτοι την επιστημονική και την εμπορική. Για το λόγο αυτό οι συναλλαγές τους με το Κοινό επί σκοπώ εξυπηρέτησής του, καθώς και οι μεταξύ των φαρμακείων σχέσεις, υπόκεινται σε σοβαρούς περιορισμούς, με αποτέλεσμα ο ανταγωνισμός μεταξύ των φαρμακείων να είναι κατά νόμον ειδικώς περιορισμένη και ορισμένη.
Σε κάθε πάντως περίπτωση, απαγορεύεται ρητώς η με οιονδήποτε τρόπο διαφήμιση του φαρμακείου διά διαφημιστικών καταχωρήσεων σε ΜΜΕ έντυπα και ηλεκτρονικά, στις οποίες προβάλλεται και διαφημίζεται αποκλειστικά και μόνο το φαρμακείο.
Συνεπώς, το ΔΣ του Συλλόγου σας θα κρίνει αν οι προσαγόμενες με το έγγραφό σας διαφημιστικές καταχωρήσεις από τους φαρμακοποιούς δύνανται πράγματι να θεωρηθούν ότι παραβαίνουν τις διατάξεις του ως άνω άρθρου του Κώδικα της Ελληνικής Φαρμακευτικής Δεοντολογίας, ήτοι αν έχουν προφανή σκοπό την προσέλκυση πελατείας.
Είθισται πάντως σε ανάλογες περιπτώσεις να καλούνται πρώτα οι παραβαίνοντες φαρμακοποιοί από τον κατά τόπο αρμόδιο φαρμακευτικό σύλλογο και να τους γίνουν συστάσεις να σταματήσουν να προβαίνουν σε διαφημιστική προβολή τους και να μην επαναλάβουν την ως άνω παραβατική συμπεριφορά εις το μέλλον. Στην περίπτωση που οι εν λόγω φαρμακοποιοί δε συμμορφωθούν, τότε πρέπει να παραπεμφθούν στο κατά τόπον αρμόδιο Πειθαρχικό Συμβούλιο.
Είμαστε στη διάθεσή σας για οιανδήποτε διευκρίνιση.
Με εκτίμηση
Ηλίας Δημητρέλλος
Νομικός Σύμβουλος Π.Φ.Σ.
