Η δυσλειτουργία της στύσης χαρακτηρίζεται ως ένα νευρο-αγγειακό φαινόμενο κι έχει ως αποτέλεσμα την αδυναμία επίτευξης στύσης με αρκετή σκληρότητα και διάρκεια ώστε να επιτευχθεί ικανοποιητική σεξουαλική επαφή για τουλάχιστον 6 μήνες.
Περισσότεροι από 200.000.000 άνδρες στον κόσμο πάσχουν από στυτική δυσλειτουργία και στο μέλλον ο αριθμός θα αυξηθεί δραματικά ενώ τουλάχιστον 300.000 Έλληνες αντιμετωπίζουν πρόβλημα δυσλειτουργίας στύσης.
Ποια είναι τα αίτια
Τα αίτια της στυτικής δυσλειτουργίας μπορεί να είναι οργανικά ή ψυχογενή. Η μεγάλη πλειοψηφία (περισσότερο από 85%) των περιπτώσεων δυσλειτουργίας στύσης οφείλεται σε οργανικά αίτια, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης, καρδιαγγειακά προβλήματα π.χ. η στεφανιαία νόσος , η υπερλιπιδαιμία (αυξημένη χοληστερίνη ή/και τριγλυκερίδια), επίσης ανατομικά αίτια όπως η φίμωση , μικροφαλία ,κάμψεις του πέους π.χ . Ν.Peyronie.
Επίσης η λήψη αντι-υπερτασικών φαρμάκων ,διουρητικών ,αντιφλεγμονωδών ,αντικαταθλιπτικών και άλλων, η προστατίτιδα (κυρίως στην χρόνια προστατίτιδα) και παθήσεις-συμπτώματα που έχουν σχέση με τον προστάτη αδένα , ορμονικές διαταραχές π.χ στο επίπεδο της τεστοστερόνης όπου μειώνεται και η Libido , παθήσεις της σπονδυλικής στήλης ,τραύματα στη λεκάνη , χειρουργικές επεμβάσεις στο προστάτη , καπνός ,αλκοολισμός ,ναρκωτικές ουσίες και άλλα πολλά.
Κλινική εικόνα
Η στυτική δυσλειτουργία μπορεί να εμφανιστεί με διάφορες μορφές, έχοντας συνεχή ή κατά διαστήματα προβλήματα στυτικού χαρακτήρα π.χ. χαλαρή στύση , δεν υπάρχει διάρκεια σκληρότητας , μειωμένη αισθητικότητα κ.α. Επίσης στις ΄μπορεί να υπάρχουν διαταραχές εκσπερμάτισης όπως (η πολύ συχνή) πρόωρη εκσπερμάτιση ή και η αδυναμία εκσπερμάτισης ή αλλιώς η καθυστερημένη εκσπερμάτιση , επίσης η έλλειψη ή σημαντικά μειωμένη ερωτική επιθυμία,η απουσία ή η μείωση της συχνότητας και της έντασης των πρωινών ή και νυκτερινών στύσεων, η γενικότερη αδυναμία στύσης ή διακυμάνσεις αυτής τη στιγμή της ερωτικής επαφής ή αδυναμία διατήρησης της στύσης κατά τη διάρκεια των ερωτικών παιχνιδιών.Σ όλες αυτές τις καταστάσεις θα πρέπει να ελέγχεται η στυτική λειτουργία.
Όταν αναφερόμαστε στην προστατίτιδα ουσιαστικά μιλάμε για φλεγμονή του προστάτη αδένα. Είναι ύπουλη και συμβάλλει ,ειδικότερα στον νέο άνδρα, αρνητικά στην γονιμότητά του,τον καθιστά υπογόνιμο και βέβαια προκαλεί ,ειδικά η χρόνια προστατίτιδα ,προβλήματα στύσης . Είναι θα λέγαμε η πιο συχνή φλεγμονή στον άντρα και παρα ταύτα συνήθως δεν υπάρχουν συμπτώματα .
Ο άντρας προσέρχεται στον Ουρολόγο λόγω στυτικής δυσλειτουργίας ,υπογονιμότητας ή πιο σπάνια με συμπτώματα (συχνουρία,έπειξη προς ούρηση κ.α). Ο συχνότερος τρόπος μόλυνσης του προστάτη είναι κυρίως μέσω της ουρήθρας. Ο κόλπος της γυναίκας φέρει μικρόβια (φυσιολογικά) ,στον άντρα όμως προκαλούν φλεγμονές με κυρίαρχη την προστατίτιδα και τις μορφές της.Τα συνηθέστερα μικρόβια που βρίκουμε στην προστατίτιδα είναι το κολοβακτηρίδιο (Escherichia coli) και διάφορα είδη του Πρωτέα, ενώ λιγότερο συχνά είναι η ψευδομονάδα (Pseudomonas) και ο εντερόκοκκος (Enterococcus).
Η ριζική προστατεκτομή είναι μία επέμβαση που σκοπό έχει την χειρουργική εξαίρεση του καρκίνου του προστάτη.Βασική αρνητική επιπλοκή της επέμβασης αυτής είναι η σεξουαλική ανικανότητα λόγω διατομής ή τραυματισμού του αγγειο-νευρώδους δεματίου βασική προυπόθεση στην αιμάτωση και νεύρωση του πέους. Σε κάποιες όμως περιπτώσεις, μπορεί να εκτελεσθεί η ριζική προστατεκτομή με την σύγχρονη διατήρηση του αγγειο-νευρώδους δεματίου.Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την διατήρηση της στύσης και κατ' επέκταση την φυσιολογική σεξουαλική ζωή του άντρα. Και στις δύο τεχνικές ο καρκίνος αφαιρείται ριζικά με αποτέλεσμα να μιλάμε έως και για πλήρη ίαση.
Η διαγνωστική προσέγγιση περιλαμβάνει το ιστορικό του ασθενούς (πολύτιμη η χρήση ειδικών ερωτηματολογίων όπως o διεθνής δείκτης στυτικής λειτουργίας ΙΙΕF), την εκτίμηση του ψυχολογικού του προφίλ, την κλινική εξέταση και τον εργαστηριακό έλεγχο με γενικές εξετάσεις αίματος (σάκχαρο, λιπίδια) και ειδικές, όπως η μέτρηση συγκεκριμένων ορμονών (FSH, LH, Προλακτίνη, Τεστοστερόνη).
Βασίζεται δε σε εξειδικευμένες εξετάσεις που στηρίζονται στην πρόκληση στυτικών επεισοδίων με τη χρήση αγγειοδιασταλτικών ουσιών και τον έλεγχο αυτών. Αυτές είναι η δυναμική σκληρομετρία πραγματικού χρόνου (RT Rigiscan) και το Doppler υπερηχογράφημα των πεϊκών αρτηριών. Πολύτιμη είναι η μελέτη των νυκτερινών στύσεων (NPT), των αντανακλαστικών, δηλαδή, στυτικών επεισοδίων που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια του βαθέως ύπνου. Αυτές, έχοντας συγκεκριμένα χαρακτηριστικά (αριθμό, διάρκεια, σκλητότητα) και εκφράζοντας την ομαλή ή όχι λειτουργία του στυτικού μηχανισμού ανεξαρτήτως ψυχογενών ερεθισμάτων, μπορούν να θέσουν τη διαφορική διάγνωση μεταξύ ψυχογενούς και οργανικής διαταραχής.
Έτσι ελέγχεται πλήρως ο ασθενής με σκοπό αφενός μεν την αποκάλυψη και θεραπεία ασθενειών που κρύβονται πίσω ή προκαλούν τη στυτική δυσλειτουργία αφετέρου δε την αντιμετώπιση του στυτικού προβλήματος.
Doppler - Τriplex πέους
Ο υπερηχο-τομογραφικός έλεγχος συνοδευόμενος από έγχρωμο Doppler - Τriplex πέους μετά από έγχυση αγγειοδραστικής ουσίας δίνει την απάντηση. Καθορίζει αν η στυτική δυσλειτουργία οφείλεται σε οργανικά αίτια αφού υπολογίζει με μεγάλη ακρίβεια την αρτηριακή και φλεβική επάρκεια ή ανεπάρκεια αντίστοιχα , την μέγιστη συστολική πίεση (PSV),την τελοδιαστολική πίεση (EDV), τον δείκτη RI (resistive index) , την διάμετρο των σηραγγωδών αρτηριών του πέους καθώς και την μεταβολή των σηραγγωδών σωμάτων πριν και κατά την στύση.
Είναι πολύ σημαντική η εξέταση αυτή διότι μπορεί ν αποκλείσει άμεσα τον ψυχολογικό παράγοντα ή αν συνυπάρχει.Εφ όσον γίνει η εξέταση αυτή πολλές φορές δεν χρειάζεται να γίνουν όλες οι εξετάσεις που αφορούν την το πρόβλημα (αιματολογικές κ.α.) διότι δείχνει πιο είναι το πρόβλημα και μάλιστα αν το αίτιο είναι αγγειακής αιτιολογίας ,πολύ σημαντικό για τον Ειδικό Ουρολόγο.Η εξέταση γίνεται σε χώρο ιατρείου , φυσικά είναι απεικονιστική (όπως ο υπέρηχος ) και ανώδυνη , σύντομη και πάνω απ όλα εύστοχη ,αποτελεσματική και σίγουρη στην απάντηση που δίνει.
Μεγάλο λάθος φταίνε όλοι...
Είναι μεγάλο λάθος να γίνεται λήψη φαρμάκων για το πρόβλημά σας , για το πρόβλημα της στύσης χωρίς να γίνει ο παραπάνω έλεγχος. Επιβάλλεται η εξέταση που προ-ανέφερα διότι μας δίνει τις απαντήσεις που θέλουμε δηλαδή αν το πρόβλημα είναι οργανικό οπότε ο Ουρολόγος έχει απόλυτη θέση στην θεραπεία ή δεν υπάρχει οργανικό πρόβλημα οπότε φρόνιμο θα ήταν να επιληφθεί ο ειδικός ψυχολόγος-σεξολόγος.
Φυσικά σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να συνυπάρχουν και οργανικής και ψυχολογικής φύσεως αίτια, εκεί επιβάλλεται η συνεργασία για το καλύτερο αποτέλεσμα.Τα φάρμακα για την στυτική δυσλειτουργία είναι επικίνδυνα χωρίς την σύσταση του Ειδικού. Πώς μπορεί να πάει κάποιος σ' ένα φαρμακείο και να τα πάρει έτσι; τι δόση θα πάρει; για πόσο διάστημα; Και άλλα πολλά.Επίσης λάθος είναι η προσέγγιση θα πάρω ένα δύο χάπια αν δω αποτέλεσμα τότε όλα καλά ή η λήψη για ένα διάστημα κι αναλόγως βλέπουμε.
Η Δυσλειτουργία της Στύσης Θεραπεύεται
Η συντριπτική λοιπόν πλειοψηφία των ανδρών που αντιμετωπίζουν πρόβλημα δυσλειτουργίας στύσης μπορεί να θεραπευθούν αρκεί ν ακολουθήσουν τις οδηγίες των εξιδικευμένων στο χώρο ιατρών.Υπάρχουν τρεις βασικές κατευθύνσεις.
1. Η χορήγηση φαρμάκων αναλόγων δόσεων και για διάστημα ικανό να φέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα.
2. Η χρήση ενδοπεϊκών ενέσεων που έχουν δράση σε τοπικό επίπεδο και πρέπει να γίνονται απ τον ίδιο τον ασθενή.
3. Σε αποτυχία των δύο παραπάνω είναι η τοποθέτηση πεϊκής πρόθεσης δηλαδή χειρουργική αποκατάσταση με την τοποθέτηση ειδικού μηχανισμού.
Ο Ειδικός Ουρολόγος (Ανδρολόγος) μπορεί να ταυτοποιήσει το αίτιο της στυτικής δυσλειτουργίας έχοντας στα χέρια του τα απαραίτητα στοιχεία έτσι ώστε να βοηθήσει εσάς και τη σύντροφό σας να επιλέξετε την κατάλληλη θεραπεία όμορφα και σωστά.
Δρ Πέτρος Δ. Θάνος
Χειρουργός Ουρολόγος