Δημοσιεύθηκε η ΚΥΑ Γ5(β)/Γ.Π.οικ 6915/28.1.2016 (ΦΕΚ Β 138/29.1.2016) των Υπουργών Υγείας και Οικονομικών, η οποία αποτελεί τροποποίηση και συμπλήρωση της αριθ. Γ5(β)/ΓΠοικ82829/2015 (ΦΕΚ 2330Β΄) κοινής υπουργικής απόφασης «Ρυθμίσεις επαγγέλματος φαρμακοποιού-Ίδρυση Φαρμακείου».
Με την ΚΥΑ Γ5(β)/Γ.Π.οικ 6915/28.1.2016 ορίζεται ότι:
Άρθρο 1
Η παρ. 3 του άρθρου 2 της ΚΥΑ αριθ. Γ5(β)/ΓΠοικ. 82829/15 (ΦΕΚ 2330΄ Β) «Ρυθμίσεις επαγγέλματος φαρμακοποιού-Ίδρυση Φαρμακείου», τροποποιείται ως ακολούθως: «Οι άδειες ίδρυσης φαρμακείων χορηγούνται σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 36 του Ν. 3918/2011 (ΦΕΚ 31 Α΄), όπως ισχύει.
Άρθρο 2
Στο τέλος του άρθρου 2 της ΚΥΑ αριθ. Γ5 (β)/ΓΠ.οικ82829/15 (ΦΕΚ 2330 Β΄) ««Ρυθμίσεις επαγγέλματος φαρμακοποιού-Ίδρυση φαρμακείου», προστίθεται παρ. 7 ως ακολούθως:
«7. Η παράγραφος 1 του άρθρου 3 του Ν. 1963/1991 (ΦΕΚ 138 Α΄) καταργείται. Οι αιτήσεις για απόκτηση άδειας ίδρυσης φαρμακείου υποβάλλονται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 30, παράγραφος 1 του Ν. 4272/2014 (ΦΕΚ 145 Α΄) και κρίνονται συνολικά ως εξής:
α) Εάν συντρέχουν αιτήσεις φαρμακοποιών ή/και ιδιωτών μη φαρμακοποιών με αιτήσεις συνεταιρισμών φαρμακοποιών μελών της ΟΣΦΕ, προτιμώνται οι φαρμακοποιοί ή/και οι ιδιώτες μη φαρμακοποιοί που αξιολογούνται με τα αυτά κριτήρια κατά το επόμενο β΄ εδάφιο και έπονται οι συνεταιρισμοί.
β) Εάν συντρέχουν αιτήσεις φαρμακοποιών και ιδιωτών-μη φαρμακοποιών, η μεταξύ τους σειρά προτίμησης προκύπτει σύμφωνα με τα κριτήρια της παρ. 2 του άρθρου 3 του Ν. 1963/1991, τα οποία εφαρμόζονται μεταξύ των αιτούντων φαρμακοποιών και των δηλωθέντων από τους ιδιώτες ως υπεύθυνων για τη λειτουργία του φαρμακείου, φαρμακοποιών (ΦΕΚ Α΄138).
γ) Εάν συντρέχουν αιτήσεις περισσότερων του ενός φαρμακοποιών, ως προς τη μεταξύ τους σειρά προτίμησης εφαρμόζονται οι διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 3 του Ν. 1963/1991 (ΦΕΚ Α΄138).
δ) Εάν συντρέχουν αιτήσεις περισσότερων ιδιωτών, μη φαρμακοποιών, η μεταξύ τους σειρά καθορίζεται ανάλογα με τη σειρά προτίμησης των δηλωθέντων από αυτούς υπεύθυνων για τη λειτουργία του φαρμακείου φαρμακοποιών, για τους οποίους εφαρμόζονται επίσης οι διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 3 του Ν. 1963/1991 (ΦΕΚ Α΄138)».
Κατά τα λοιπά ισχύει η υπ’ αριθ. Γ5(β)/ΓΠοικ 82829/15 (ΦΕΚ 2330Β΄) κοινή υπουργική απόφαση.
Αναφορικά με τα κριτήρια προτεραιότητας η παρ. 2 του άρθρου 3 του Ν. 1963/1991, στην οποία αναφέρεται η νέα ΚΥΑ, ορίζει τα ακόλουθα:
«2. Μεταξύ φαρμακοποιών, που επέδωσαν αίτηση για συγκεκριμένο "δήμο ή κοινότητα ή δημοτικό ή κοινοτικό διαμέρισμα, των δήμων και κοινοτήτων που συστάθηκαν με τις διατάξεις του άρθρου 1 του ν. 2539/1997 (ΦΕΚ 244 Α)" την ίδια ημέρα, προτιμάται κατά την εξής σειρά: α) Εκείνος, που δεν έχει άδεια ιδρύσεως και λειτουργίας φαρμακείου σε άλλο "δήμο ή κοινότητα ή δημοτικό ή κοινοτικό διαμέρισμα, των δήμων και κοινοτήτων που συστάθηκαν με τις διατάξεις του άρθρου 1 του ν. 2539/1997 (ΦΕΚ 244 Α)".
β) Εκείνος, που έχει αρχαιότερη άδεια εξασκήσεως του φαρμακευτικού επαγγέλματος κατά την έννοια των διατάξεων του σχετικού νόμου και ο οποίος δεν έχει λάβει προηγουμένως άλλη άδεια ιδρύσεως φαρμακείου.
γ) Εκείνος που προηγείται στη λήψη του πτυχίου της φαρμακευτικής σχολής του πανεπιστημίου και, σε περίπτωση συγχρόνου λήψεως του πτυχίου, εκείνος που έχει μεγαλύτερο βαθμό.
δ) Ο πολύτεκνος ή το τέκνο πολύτεκνης οικογένειας.»
Επομένως, με την ΚΥΑ Γ5(β)/Γ.Π.οικ 6915/28.1.2016 διορθώνεται και συμπληρώνεται το ρυθμιστικό πεδίο της ΚΥΑ 82829/2016 και κυρίως αποσοβείται ο κίνδυνος του ανοίγματος σε πανελλαδική κλίμακα, ακόμα περισσότερων φαρμακείων, πράγμα το οποίο – ως γνωστόν – είναι αναγκαίο για να προστατευθεί η βιωσιμότητα των ήδη λειτουργούντων φαρμακείων αλλά και το αιμορραγούν ασφαλιστικό σύστημα.
Ειδικώτερα, με τη νέα ΚΥΑ διορθώνεται το σφάλμα της ΚΥΑ 82829/2015, σύμφωνα με την οποία οι άδειες ίδρυσης φαρμακείων θα χορηγούνταν σε επίπεδο Καλλικρατικών Δήμων, με την ρητή αναφορά αποκλειστικώς των διατάξεων της παρ. 3 του άρθρου 36 του Ν. 3918/2011 (ΦΕΚ Α΄ 31), που άλλωστε δεν είχαν καταργηθεί, σύμφωνα με τις οποίες καθορίζεται αναλογία ενός φαρμακείου ανά χίλιους (1.000) κατοίκους, κατ’ αρχήν σε επίπεδο τοπικών κοινοτήτων και, όπου αυτές δεν υπάρχουν, σε επίπεδο δημοτικών κοινοτήτων ή δημοτικών ενοτήτων και, όπου δεν υπάρχουν τοπικές ή δημοτικές κοινότητες, ούτε δημοτικές ενότητες, σε επίπεδο δήμων, σύμφωνα με το άρθρο 2 του ν. 3852/2010 (ΦΕΚ 87 Α΄).
Περαιτέρω, με την ΚΥΑ Γ5(β)/Γ.Π.οικ 6915/28.1.2016 καθορίζεται ο χρόνος και ο τρόπος υποβολής των αιτήσεων, αλλά και τα κριτήρια με βάση τα οποία θα κατατίθενται, και ακολούθως θα αξιολογούνται, οι αιτήσεις των ενδιαφερομένων, φαρμακοποιών και ιδιωτών-μη φαρμακοποιών, για τη χορήγηση των κενών-ορφανών διαθέσιμων αδειών ιδρύσεως φαρμακείου, με βάση τον μόνιμο πληθυσμό της Χώρας (απογραφή 2011).
Σύμφωνα με αυτή, οι αιτήσεις θα υποβάλλονται κατά τις διατάξεις του άρθρου 30 παρ. 1 του Ν. 4272/2014 (ΦΕΚ 145 Α΄), με τις οποίες ορίζεται ότι: «Εντός του πρώτου δεκαπενθημέρου των μηνών Φεβρουαρίου και Ιουλίου, αντίστοιχα, θα υποβάλλονται στην αρμόδια αρχή, με δικαστικό επιμελητή, οι αιτήσεις, για την άδεια ίδρυσης, των εχόντων τα νόμιμα προσόντα…»
Ωστόσο, ζήτημα ανακύπτει αναφορικά με τον τρόπο υποβολής, δεδομένου ότι εξακολουθεί να ισχύει το άρθρο 217 του Ν. 4281/2014 (ΦΕΚ Α΄ 160), σύμφωνα με το οποίο: «Oι αιτήσεις για την άδεια ίδρυσης φαρμακείου υποβάλλονται ηλεκτρονικά από τον αιτούντα στην ηλεκτρονική διεύθυνση της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας της Περιφερειακής Ενότητας, της έδρας του φαρμακείου. Σε περίπτωση αδυναμίας του αιτούντος να υποβάλει την αίτηση ηλεκτρονικά, η κατάθεση της τελευταίας γίνεται ιδιοχείρως από τον αιτούντα στη Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας της Περιφερειακής Ενότητας, της έδρας του φαρμακείου. Ο αιτών φαρμακοποιός οφείλει εντός μηνός από τη υποβολή της αίτησης να υποβάλει στην Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας της Περιφερειακής Ενότητας της έδρας του φαρμακείου, ηλεκτρονικά ή σε περίπτωση αδυναμίας του ιδιοχείρως, τα προβλεπόμενα από το νόμο δικαιολογητικά. Σε διαφορετική περίπτωση η αίτηση παύει να έχει ισχύ.»
Ως γνωστόν υπουργική απόφαση, όπως τυγχάνει και η νέα ΚΥΑ, δεν δύναται να τροποποιήσει τυπικό νόμο, διότι τυγχάνει υποδεέστερης ισχύος νομοθέτημα.
Εν όψει των ανωτέρω και της τρέχουσας αποχής των δικαστικών επιμελητών, η άποψή μου είναι ότι η ηλεκτρονική υποβολή και η δια χειρός υποβολή είναι καταρχήν έγκυρες, περί αυτού όμως θα πρέπει να εκδοθεί διευκρινιστική εγκύκλιος του Υπουργείου Υγείας που να ορίζει τον ακριβή τρόπο υποβολής των αιτήσεων.
Κυρίαρχα κριτήρια για την χορήγηση των διαθέσιμων αδειών ιδρύσεως φαρμακείου και υπό το καθεστώς της νέας ρύθμισης, παραμένουν πρωτίστως η απόκτηση στο παρελθόν άλλης άδειας ίδρυσης και λειτουργίας φαρμακείου και δευτερευόντως η παλαιότητα της αδείας ασκήσεως επαγγέλματος.
Ήτοι όποιος έχει αποκτήσει στο παρελθόν άλλη άδεια ιδρύσεως και λειτουργίας έπεται των υπολοίπων υποψηφίων που διεκδικούν θέσεις.
Όσον αφορά στο κριτήριο της παλαιότητας, αυτή αξιολογείται μεταξύ των υποψηφίων, ως εξής:
Στην περίπτωση αιτούντος φαρμακοποιού, η παλαιότητα της αδείας ασκήσεως αξιολογείται όπως αυτή συντρέχει στο πρόσωπό του, ενώ στην περίπτωση αιτούντος ιδιώτη, η παλαιότητα της αδείας ασκήσεως επαγγέλματος αξιολογείται στο πρόσωπο του φαρμακοποιού που προτείνεται ως υπεύθυνος.
Δηλαδή όλες ανεξαιρέτως οι αιτήσεις για χορήγηση άδειας ίδρυσης, φαρμακοποιών και μη φαρμακοποιών-ιδιωτών, αξιολογούνται δυνάμει των κριτηρίων της παρ. 2 του άρθρου 3 του Ν. 1963/1991.
Για την Νομική Υπηρεσία του Φαρμακευτικού Συλλόγου Αττικής
Σοφία Αγγέλου
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω
