Παρατηρήσεις επί των διατάξεων της υπ' αριθμόν Γ5(β)/Γ.Π.οικ. 36277/2015 (ΦΕΚ Β΄ 1445) «Ρυθμίσεις επαγγέλματος φαρμακοποιού – Ίδρυση φαρμακείου»
Δημοσιεύθηκε σήμερα στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ Β΄ 1445) η υπ’ αριθμόν Γ5(β)/Γ.Π.οικ.36277/20.5.2016 απόφαση των Υπουργών Υγείας και Οικονομικών «Ρυθμίσεις επαγγέλματος φαρμακοποιού – Ίδρυση φαρμακείου», με την οποία καταργήθηκαν οι προηγούμενες υπ’ αριθμόν Γ5(β)/Γ.Π.οικ.82829/2015 (ΦΕΚ Β΄ 2330) και Γ5(β)/Γ.Π.οικ.6915/2016 (ΦΕΚ Β΄ 138) ΚΥΑ.
Άρθρο 2
Παρ. 1
Παραμένει το αποκλειστικό προνόμιο για την χορήγηση άδειας ίδρυσης φαρμακείου στους συνεταιρισμούς φαρμακοποιών μελών της Ομοσπονδίας Συνεταιρισμών Φαρμακοποιών Ελλάδος (ΟΣΦΕ)
Παρ. 2
- Στην αίτηση για την χορήγηση άδειας ίδρυσης φαρμακείου θα πρέπει να αναφέρεται ο υπεύθυνος για τη λειτουργία του φαρμακείου, στην περίπτωση της χορήγησης της συγκεκριμένης άδειας.
- Ο εν λόγω υπεύθυνος φαρμακοποιός εγγράφεται υποχρεωτικά στον οικείο φαρμακευτικό σύλλογο.
- Δεν μπορεί να δηλώνεται φαρμακοποιός ως υπεύθυνος για περισσότερα από ένα (1) φαρμακεία, ανεξαρτήτως εάν το φαρμακείο αυτό είναι το κατάστημα της έδρας ή το υποκατάστημα της ίδιας ή διαφορετικής ατομικής επιχείρησης ή εταιρείας.
Παρ. 3
- Κάθε άδεια ίδρυσης αντιστοιχεί σε ένα κατάστημα ή υποκατάστημα φαρμακείου.
- Θεσπίζεται ανώτατος επιτρεπόμενος αριθμός χορηγούμενων αδειών στο ίδιο φυσικό πρόσωπο με ανώτατο όριο για το 2020 οι δέκα (10) άδειες.
Παρ. 4
- Παραμένει η πρόβλεψη ότι για την χορήγηση των αδειών ίδρυσης φαρμακείων εφαρμόζονται οι διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 36 του Ν. 3918/2011, ήτοι κατ’ αρχήν σε επίπεδο τοπικών κοινοτήτων και, όπου αυτές δεν υπάρχουν, σε επίπεδο δημοτικών κοινοτήτων ή δημοτικών ενοτήτων και, όπου δεν υπάρχουν τοπικές ή δημοτικές κοινότητες, ούτε δημοτικές ενότητες, σε επίπεδο δήμων, σύμφωνα με το άρθρο 2 του Ν. 3852/2010 (ΦΕΚ 87 Α΄).
Παρ. 5
- Παραμένει η προηγούμενη πρόβλεψη για την χορήγηση άδειας ιδρύσεως φαρμακείου σε ιδιώτες μη φαρμακοποιούς και οι σχετικές ρυθμίσεις με περισσότερες λεπτομέρειες.
Προστίθεται η πρόβλεψη ότι οι προϋποθέσεις για την ΕΠΕ πρέπει υποχρεωτικά να συντρέχουν καθ’ όλο το χρόνο της λειτουργίας του φαρμακείου από την ΕΠΕ καθώς και σε κάθε οποιαδήποτε περίπτωση μεταβίβασης των εταιρικών ποσοστών.
- Τα φαρμακεία μπορούν να λειτουργούν είτε ως ατομικές επιχειρήσεις είτε ως εμπορικές εταιρείες οποιασδήποτε μορφής, πλην εκείνης της ανώνυμης εταιρείας.
- Οι ατομικές επιχειρήσεις και οι εταιρείες φαρμακείου έχουν ως σκοπό μόνο την εκμετάλλευση του φαρμακείου.
- Προβλέπονται περιορισμοί στα φυσικά και νομικά πρόσωπα που μπορούν να συμμετέχουν στις εταιρείες εκμεταλλεύσεως φαρμακείου. Απαγορεύεται λοιπόν η συμμετοχή :
ί) φυσικού προσώπου που είναι ιατρός οποιασδήποτε ειδικότητας ή οδοντίατρος, ή ii) νομικού προσώπου που έχει συσταθεί από ιατρούς ή οδοντιάτρους με αντικείμενο δραστηριότητας ιατρικές ή οδοντιατρικές πράξεις. iii) φυσικού ή νομικού προσώπου που: αα) έχει ως κύρια ή παρεπόμενη δραστηριότητα την λειτουργία διαγνωστικών κέντρων πάσης φύσεως, ββ) είναι Κάτοχος Άδειας Κυκλοφορίας (ΚΑΚ) φαρμάκων ή έχει ως κύρια ή παρεπόμενη δραστηριότητα την Παραγωγή ή Εισαγωγή ή Αντιπροσώπευση ή Χονδρική Πώληση και Εμπορία Φαρμάκων. ίν) φυσικού ή νομικού προσώπου που μετέχει υπό οποιαδήποτε ιδιότητα (νομίμου εκπροσώπου ή μετόχου ή εταίρου ή μετόχου τρίτου νομικού προσώπου) σε εταιρείες διαγνωστικών κέντρων πάσης φύσεως, ή φαρμακευτικές εταιρείες πάσης φύσεως (ήτοι ΚΑΚ, ή Παραγωγούς ή Εισαγωγείς ή Αντιπροσώπους ή Χονδρεμπόρους
Φαρμάκων) ή σε συνδεδεμένες με αυτές επιχειρήσεις εφόσον καθ' όλη τη χρονική περίοδο από την έναρξη έως την παύση της δραστηριότητας λειτουργίας και εκμετάλλευσης του φαρμακείου ως προς την φαρμακευτική εταιρεία ή την εταιρεία διαγνωστικού κέντρου ή την συνδεδεμένη με αυτές επιχείρηση: αα) είναι ή υπήρξε, κύριος αριθμού μετοχών που το κατατάσσουν ή κατέτασσαν μεταξύ των δέκα μεγαλύτερων μετόχων της εταιρείας, ή ββ) κατέχει ή κατείχε, από οποιαδήποτε αιτία δικαιώματα ψήφου στη Γενική Συνέλευση, που το κατατάσσουν ή κατέτασσαν ανάμεσα στους δέκα μεγαλύτερους κατόχους δικαιωμάτων ψήφου της εταιρείας, ή γγ) έχει ή είχε, το δικαίωμα είτε από το νόμο είτε από το καταστατικό της εταιρείας είτε μέσω εκχώρησης σχετικού δικαιώματος άλλων μετόχων να διορίζει ή να ανακαλεί μέλη του διοικητικού συμβουλίου, ή να εκπροσωπεί την εταιρεία δδ) κατάρτισε ή είχε καταρτίσει, αμέσως ή εμμέσως, συμβάσεις και εν γένει συμφωνίες με την επιχείρηση, από τις οποίες η τελευταία απέκτησε έσοδα ή άλλα οικονομικά οφέλη κατά την αμέσως προηγούμενη χρήση της, τα οποία αντιστοιχούν τουλάχιστον στο ένα δέκατο (1/10) των ακαθάριστων εσόδων της επιχείρησης κατά τη χρήση αυτή. ν) συζύγου ή συγγενούς έως β' βαθμού εξ' αίματος ή εξ' αγχιστείας των φυσικών προσώπων που αναφέρονται στις περιπτώσεις iii και ίν ανωτέρω.
- Οι εταιρείες φαρμακείου έχουν έδρα το φαρμακείο, όπου έχει χορηγηθεί η άδεια λειτουργίας και η διάρκεια τους είναι ορισμένου χρόνου.
- Επιτρέπεται η ίδρυση και λειτουργία υποκαταστημάτων. Οι ατομικές επιχειρήσεις και οι εταιρείες έχουν το δικαίωμα να ιδρύσουν υποκαταστήματα, εφόσον όμως έχει χορηγηθεί χωριστή άδεια ιδρύσεως για το υποκατάστημα. Η άδεια ιδρύσεως του υποκαταστήματος προσμετράται στο σύνολο των αδειών που δικαιούται ένα πρόσωπο να λάβει σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 2.
- Ακριβές αντίγραφο του καταστατικού των εταιρειών καθώς και το ΦΕΚ της δημοσίευσής του, εφόσον πρόκειται για ΕΠΕ, κατατίθεται στη Διεύθυνση Φαρμάκων και Φαρμακείων της κατά τόπον αρμόδιας Περιφερειακής Ενότητας καθώς και στον οικείο Φαρμακευτικό Σύλλογο μέσα σε προθεσμία ενός (1) μηνός από την καταχώριση της εταιρείας και του καταστατικού της στο ΓΕΜΗ. Το ίδιο ισχύει και για τις τροποποιήσεις του εταιρικού καταστατικού και όλες τις μεταβολές της εταιρείας.
- Θεσπίζεται ανώτατος επιτρεπόμενος αριθμός εταιρειών στις οποίες κάθε εταίρος και φαρμακοποιός που διατηρεί ατομική επιχείρηση λειτουργίας και εκμετάλλευσης φαρμακείου, μπορεί να συμμετέχει, με ανώτατο όριο τις δέκα (10) συνολικά προσωπικές ή κεφαλαιουχικές εταιρείες εκμετάλλευσης φαρμακείου μέχρι το 2020.
- Καθώς δεν υπάρχει σχετική πρόβλεψη φαίνεται εκ πρώτης ότι βούληση του Νομοθέτη είναι να μην υπάρχει περιορισμός στη συμμετοχή του τρίτου (ιδιώτη μη φαρμακοποιού, ή φαρμακοποιού) στο εταιρικό κεφάλαιο των εταιρειών εκμεταλλεύσεως φαρμακείου με οιοδήποτε ποσοστό.
- Καθώς επίσης δεν υπάρχει σχετική πρόβλεψη φαίνεται εκ πρώτης ότι βούληση του Νομοθέτη είναι να μην υπάρχει περιορισμός ως προς το πρόσωπο του διαχειριστή/νόμιμου εκπρόσωπου των εταιρειών εκμεταλλεύσεως φαρμακείου. Φαίνεται ότι διαχειριστής/νόμιμος εκπρόσωπος δεν είναι υποχρεωτικό να είναι ο αδειούχος φαρμακοποιός, αλλά ένας εκ των εταίρων/μετόχων.
- Κάθε παράβαση των διατάξεων της ΚΥΑ συνεπάγεται την αυτεπάγγελτη ανάκληση της άδειας ίδρυσής του φαρμακείου από την αρμόδια για τη χορήγηση της αρχή.
Παρ. 6
Παραμένει η πρόβλεψη ότι η χορήγηση άδειας ίδρυσης σε φαρμακοποιό, κάτοχο άδειας ασκήσεως επαγγέλματος φαρμακοποιού της Ελλάδας ή κράτους μέλους της ΕΕ και άλλα φυσικά πρόσωπα, πολίτες της Ελλάδας ή κράτους - μέλους ΕΕ, δεν υπόκειται σε κανένα περιορισμό πλην των σχετικών με τα πληθυσμιακά όρια και τις τιθέμενες προϋποθέσεις στην ΚΥΑ.
Παρ. 7
Παραμένουν τα ίδια προσόντα για την απόκτηση της άδειας ιδρύσεως φαρμακείου σύμφωνα και με το άρθρο 217 του Ν. 4281/2014 (Α΄ 160), ήτοι: α) Την ελληνική ιθαγένεια ή την υπηκοότητα ενός των κρατών - μελών της Ε.Ε. β) Να μην έχει καταδικασθεί αμετάκλητα σε οποιαδήποτε ποινή για κλοπή, υπεξαίρεση, απάτη, εκβίαση, πλαστογραφία, εγκλήματα κατά των ηθών, συκοφαντική δυσφήμιση, για πράξεις που έχουν σχέση με την άσκηση του επαγγέλματος του, κιβδηλεία, παραχάραξη, παράβαση κακουργηματικού χαρακτήρα των διατάξεων των νόμων περί ναρκωτικών, του άρθρου 187Α του Ποινικού Κώδικα όπως αυτός ισχύει ή να μην έχει καταδικασθεί αμετάκλητα για κακούργημα ή καθ' υποτροπή για πλημμέλημα για το οποίο επεβλήθη η στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων ή να μην έχει παραπεμφθεί με αμετάκλητο βούλευμα για κάποιο από τα παραπάνω αδικήματα, γ) Να μην οφείλει
στο Ελληνικό Δημόσιο οποιαδήποτε οφειλή από φόρους, πρόστιμα ή άλλη αιτία, δ) Να μην του έχει επιβληθεί ως κύρωση η οριστική ανάκληση της άδειας ίδρυσης φαρμακείου ή φαρμακαποθήκης.
Παρ. 8
Ορίζεται η διαδικασία ανάρτησης των κενών θέσεων και χορήγησης των αδειών ιδρύσεως φαρμακείου. Συγκεκριμένα αναφέρεται ότι κατά τους μήνες Ιανουάριο και Ιούνιο εκάστου έτους, οι Περιφερειακές Ενότητες της χώρας αναρτούν στο διαδίκτυο στις οικείες ιστοσελίδες τους τις υπάρχουσες, κατά την 31η Δεκεμβρίου του προηγούμενου έτους και την 31η Μαΐου του τρέχοντος έτους, κενές θέσεις φαρμακείων. Εντός του α' δεκαπενθημέρου των μηνών Φεβρουαρίου και Ιουλίου αντίστοιχα θα υποβάλλονται στην αρμό- δια αρχή οι αιτήσεις για την άδεια ίδρυσης των εχόντων τα νόμιμα προσόντα. Οι αιτήσεις των ενδιαφερομένων για την άδεια ίδρυσης φαρμακείου υποβάλλονται ηλεκτρονικά στην ηλεκτρονική διεύθυνση της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας της Περιφερειακής Ενότητας της έδρας του φαρμακείου. Σε περίπτωση αδυναμίας του αιτούντος να υποβάλει την αίτηση ηλεκτρονικά, η κατάθεση της τελευταίας γίνεται ιδιοχείρως από αυτόν ή από εκ- πρόσωπο με εξουσιοδότηση θεωρημένη σύμφωνα με το νόμο για το γνήσιο της υπογραφής, στην Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας της Περιφερειακής Ενότητας της έδρας του φαρμακείου. Ο αιτών οφείλει εντός μηνός από την υποβολή της αίτησης να υποβάλει στην Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας της Περιφερειακής Ενότητας της έδρας του φαρμακείου, ηλεκτρονικά, ή σε περίπτωση αδυναμίας του ιδιοχείρως, ή με εκπρόσωπο δυνάμει εξουσιοδότησης θεωρημένης σύμφωνα με το νόμο για το γνήσιο της υπογραφής, τα προβλεπόμενα κατά περίπτωση δικαιολογητικά. Σε διαφορετική περίπτωση η αίτηση παύει να ισχύει. Μεταξύ των ανωτέρω δικαιολογητικών, συμπεριλαμβάνεται και υπεύθυνη δήλωση του αιτούμενου, όπου αναγράφει εάν έχει λάβει ήδη ο ίδιος ή ο δηλωθείς από αυτόν φαρμακοποιός, άδεια ίδρυσης φαρμακείου οποτεδήποτε και οπουδήποτε, καθώς και εάν έχει υποβάλει αίτηση που εκκρεμεί για την χορήγηση άλλης άδειας ίδρυσης σε οποιαδήποτε Περιφερειακή Ενότητα. Σε περίπτωση που υφίσταται άδεια ίδρυσης ή στην περίπτωση που εκκρεμεί αίτηση για την χορήγηση άλλης άδειας ίδρυσης, στην υπεύθυνη δήλωση αναγράφονται και επισυνάπτονται οι σχετικές άδειες και αιτήσεις.
Παρ. 9
Οι αιτήσεις κρίνονται συνολικά ως εξής, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η χρονική σειρά κατάθεσης των αιτήσεων:
α) Εάν συντρέχουν αιτήσεις φαρμακοποιών ή/και ιδιωτών μη φαρμακοποιών με αιτήσεις συνεταιρισμών φαρμακοποιών μελών της ΟΣΦΕ, προτιμώνται οι φαρμακοποιοί ή/και οι ιδιώτες που αξιολογούνται με τα κριτήρια κατά το επόμενο εδάφιο β) και έπονται οι συνεταιρισμοί.
β) Εάν συντρέχουν αιτήσεις φαρμακοποιών και ιδιωτών-μη φαρμακοποιών, προτιμάται κατά την εξής σειρά η αίτηση:
αα) εκείνου, που δεν έχει ήδη άδεια ίδρυσης φαρμακείου ο ίδιος και προκειμένου περί του ιδιώτη-μη φαρμακοποιού και ο δηλωθείς από αυτόν υπεύθυνος φαρμακοποιός,
ββ) στην οποία η άδεια εξάσκησης του επαγγέλματος του φαρμακοποιού (αιτούμενου φαρμακοποιού ή του δηλωθέντος υπεύθυνου από τον αιτούντα ιδιώτη) είναι η αρχαιότερη,
γγ) στην οποία ο φαρμακοποιός (ο αιτών φαρμακοποιός ή ο δηλωθείς από τον ιδιώτη αιτούντα υπεύθυνος φαρμακοποιός) προηγείται χρονικά στη λήψη του πανεπιστημιακού του πτυχίου της φαρμακευτικής σχολής και σε περίπτωση σύγχρονης λήψης του πτυχίου, ο φαρμακοποιός με το μεγαλύτερο βαθμό πτυχίου, και
δδ) του πολύτεκνου ή του τέκνου πολύτεκνης οικογένειας,
γ) Εάν συντρέχουν αιτήσεις περισσότερων του ενός φαρμακοποιών, η μεταξύ τους σειρά προτίμησης προκύπτει σύμφωνα με τα κριτήρια της υποπαρ. β της παρούσας παραγράφου, αναλογικά εφαρμοζόμενα.
δ) Εάν συντρέχουν αιτήσεις περισσότερων ιδιωτών, μη φαρμακοποιών, η μεταξύ τους σειρά καθορίζεται σύμφωνα με τα κριτήρια της υποπαρ. β της παρούσας παραγράφου, αναλογικά εφαρμοζόμενα.
Σε οποιαδήποτε περίπτωση που τα ανωτέρω κριτήρια δεν επαρκούν για την προτίμηση, λόγω απόλυτης σύμπτωσης αυτών, η επιλογή γίνεται σύμφωνα με την χρονική σειρά κατάθεσης των αιτήσεων.
Γενική Παρατήρηση: Παραμένει η απαγόρευση οι ιδιώτες μη φαρμακοποιοί να αποκτούν με οποιαδήποτε τρόπο (συστέγαση ή κατ’ εξαίρεση συστέγαση) άδεια ιδρύσεως φαρμακείου των ήδη λειτουργούντων φαρμακείων.
Εκ της Νομικής Υπηρεσίας του Π.Φ.Σ.
Ηλίας Δημητρέλλος
